Lees hier Karlijne’s tussenkomst op de gemeenteraad van 27 februari 2025:
Beste collega’s,
Vandaag ligt het goedkeuren van de notariële akte voor voor kosteloze overname van de Veldkantkapel langsheen de Grote Kerkvoetweg.
Omdat er toch wel heel wat aan vooraf gegaan is om tot dit moment te komen, geef ik u graag een overzicht.
De start van dit dossier is terug te brengen tot 2 zaken (ontstaan en toestand):
Over de oorzaak van het ontstaan van de kapel uit 1883 kan het volgende worden meegedeeld:
Een brief hierover van mijnheer Jozef Van den Block uit 1964 werd mij bezorgd. Hierin staat het volgende:
“Eerwaarde Heer Pastoor, Aangezien gij eenige inlichtingen gevraagd hebt aangaande het ontstaan van de Veldkant Kapel zullen wij U die zo goed mogelijk geven. Jan B. Luypaert was er ziek geworden in 1881 en er was weinig hoop op genezing, hij zelf beloofde op zijn ziekbed dat, indien hij genas hij een klein Kappelletje zou doen oprichten met O.L. Vrouw van Lourdes. Jan B. Luypaert genas en t’ Kappelletje werd opgericht. 2 jaar later kwam een zekeren Denayer-Leemans uit Vilvoorden vragen, indien zijne dochter, die doodelijk ziek was, genas, hij eene grootere Kapel mocht oprichten. Zijne dochter genas en de groote Kapel werd opgericht. … In dien tijd kwamen er alle jaren bedevaarders uit Eppeghem en elders en vele genezingen werden geschied. In 1903 werd de grot grooter en schoner gemaakt door Graaf Cornet de Peissant en gemaakt door Guill. Klerckx uit Mechelen. Graaf Cornet heeft ook het schoone beeld van O.L. Vrouw van Lourdes geschonken. Daarna is er noch eene genezing gebeurt.”
Over de toestand van de kapel, het zoeken naar de eigenaars en toekomst kan het volgende worden meegedeeld:
Voor zij die al langer deel uitmaken van de gemeenteraad is het geweten het niet evident was om de eigenaars op te sporen. De kapel werd vele jaren onderhouden door de familie Van den Block uit de Poddegemstraat, maar er werd nooit definitief vastgesteld wie de uiteindelijke eigenaar was.
Uit een inventaris van alle kapellen die ik met een aantal vrijwilligers ondernam in volle coronatijd, bleek duidelijk dat de Veldkantkapel een bijzondere waarde heeft. Het is de grootste losstaande kapel. Ik ontving ook geregeld vragen van inwoners of er iets aan deze kapel kon gedaan worden gelet op de slechte toestand ervan.
Begin 2020 deed ik een oproep in de krant of iemand meer wist over de mogelijke eigenaars. Het was immers niet direct zichtbaar in het kadaster wie dat op dat moment was.
Hier kwamen heel wat reacties op, meestal van mensen uit Grimbergen zelf, maar ik ontving ook brieven uit West-Vlaanderen. Ik ontving zelfs een anonieme brief.
Dit was erg fijn, maar niettemin liep ik telkens vast in het onderzoek. Op basis van grondig genealogisch onderzoek van een neef, uitgebreide hulp van het kadaster en contactnames via facebook en telefoon kon een stamboom worden vastgesteld en kwamen we uit bij de erfgenamen van mevrouw Josephine Denaeyer. Alle betrokkenen zien we terug in de voorliggende akte.
We lieten door Monumentenwacht vervolgens een grondige inspectie verrichten en daaruit bleek uiteraard dat er hoogdringendheid was. De eigenaars zelf werden uitgenodigd om de kapel te bekijken, want zij wisten niet dat ze eigenaar waren. Na de eerste euforie die hen overkwam toen ze hoorden dat ze eigenaar waren van een grote kapel, kwam al snel de realiteit naar boven m.n. dat er heel wat restauratiekosten bij zouden komen kijken.
Er werd daarom gezocht naar mogelijkheden van bijstand om een duurzame oplossing te vinden voor de toekomst van deze kapel.
De kerk zelf, meer bepaald het bisdom, was niet geïnteresseerd in eigendomsverwerving. Het Regionaal Landschap Brabantse Kouters gaf een advies en bood hulp, maar kan geen eigendom overnemen. De Erfgoedstichting Vlaams-Brabant werd uitgenodigd om eens een kijkje te komen nemen, maar evenmin de eigendom overnemen.
Bleef de gemeente over. Ik dank al mijn collega’s in het college om het belang van deze kapel te begrijpen, van bij het begin de burgemeester en op dit moment collega Olbrechts bevoegd voor de gebouwen. De kapel ligt op de Compostella-route en heeft een bijzondere waarde voor de Veldkantwijk en ruime omgeving errond.
Vandaar dat wordt voorgesteld om de eigendom kosteloos over te nemen. Dit wil zeggen dat de eigenaars geen vergoeding zullen ontvangen.
Wel zullen we instaan voor de notariskosten en zeker ook de dringende beschermende maatregelen. Het dak achteraan bevindt zich immers in lekkende toestand. Eerst dachten we er een dekzeil op te leggen maar herstel van het stukje dak blijkt goedkoper te zijn.
Eens de kapel in eigendom van de gemeente zou komen zouden we eindelijk na vele jaren hoopvol kunnen werken aan een toekomst.
Dit zou gebeuren via een stappenplan, want het staat vast dat er veel werk is en het veel zal kosten. We deden al navraag om de gemeente hierbij te ontzorgen, maar ik zou toch ook graag een werkgroep van vrijwilligers willen oprichten voor wie interesse heeft om hierover samen na te denken. Het zou fijn zijn wanneer er ruime gedragenheid is en het biedt een unieke kans om aan ontsluiting van dit erfgoed te doen. Dus spreek mij gerust aan of stuur een mailtje moest je jezelf hiervoor geroepen voelen.
Ik zou toch nog eens graag iedereen willen bedanken die de afgelopen jaren mee heeft getrokken aan dit dossier en waardevolle bijdragen heeft geleverd zoals de familie Van den Block, de familie Risack en de notaris om deze akte op te stellen.
Een bijzonder woord van dank voor mevrouw Anne-Marie Risack die vanuit haar sterke interesse voor erfgoed steeds constructief heeft meegewerkt in dit dossier.
Karlijne Van Bree
Schepen van Erfgoedbeleid
